της Ευγενίας Μανωλίδου
Το πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Κλασικών Σπουδών, που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο στις 6-8 Νοεμβρίου, συγκέντρωσε καθηγητές και ακαδημαϊκούς με σκοπό να συζητήσουν τη σημασία της αρχαίας σοφίας στον ταχύτατα εξελισσόμενο κόσμο. Ωστόσο, πέρα από τις ακαδημαϊκές συζητήσεις, το συνέδριο αποκάλυψε κάτι βαθύτερο: την αποφασιστικότητα της Κίνας να δημιουργήσει τη δική της κλασική ταυτότητα. Παρουσία της Υπουργού Πολιτισμού της Ελλάδος Λίνας Μενδώνη και του Προέδρου της Κινεζικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών Xiang Gao, έγινε μια ιστορική ανακοίνωση: η ίδρυση της πρώτης Κινεζικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.
Αυτή η συνεργασία σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο στη σχέση της Κίνας με τις Κλασικές Σπουδές, έναν τομέα που παραδοσιακά είναι ριζωμένος στην αρχαιότητα της Δύσης. Ενώ για την Ελλάδα η αναγνώριση της κλασικής της κληρονομιάς είναι κάτι αυτονόητο, η συγκεκριμένη πρωτοβουλία παρουσιάζει ενδιαφέρον ως προς την εξερεύνηση των κινήτρων της Κίνας να ενσωματώσει τις κλασικές σπουδές στο εκπαιδευτικό της σύστημα – έναν τομέα που η ίδια δεν είχε παραδοσιακά ορίσει ως «Κλασικές Σπουδές» έως τώρα.
Κατά την τελετή λήξης του συνεδρίου, ο Πρόεδρος της Κινεζικής Ακαδημίας παρουσίασε τα συμπεράσματα της συνάντησης εστιάζοντας στο μέλλον. Αναφέρθηκε στο πώς οι διαχρονικές αρχές της κλασικής εποχής μπορούν να αποτελέσουν σταθεροποιητική δύναμη σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία εξελίσσεται με ασύλληπτη ταχύτητα. Υποστήριξε ότι η σοφία των αρχαίων κειμένων μπορεί να καθοδηγήσει την ηθική ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, εξασφαλίζοντας ότι θα υπηρετεί την ανθρωπότητα και όχι το αντίστροφο.
Δεν μπορεί κανείς παρά να αναρωτηθεί αν η ενασχόληση της Κίνας με τις κλασικές σπουδές αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης φιλοδοξίας για πολιτιστική επιρροή. Η Κίνα έχει ήδη επιδείξει εξαιρετικό πολιτιστικό πλούτο, με φιλοσοφίες χιλιετιών και μοναδική συμβολή στη γνώση της ανθρωπότητας. Ωστόσο, με την υιοθέτηση του δυτικού όρου «Κλασικές Σπουδές», φαίνεται πως επιχειρεί να διασχίσει πολιτιστικά σύνορα, πιθανόν για να τοποθετηθεί ισότιμα στο παγκόσμιο πεδίο της πνευματικής κληρονομιάς, ή ακόμα και να ενισχύσει την ανερχόμενη επιρροή της στη διεθνή σκηνή και στον τομέα της εκπαίδευσης.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Κίνα και η Ελλάδα – δύο πολιτισμοί με πλούσια αρχαία κληρονομιά – βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας για την ενίσχυση των κλασικών σπουδών. Για όσους είχαμε το προνόμιο να παρακολουθήσουμε το συνέδριο και να γίνουμε μάρτυρες αυτής της σημαντικής στιγμής, είναι ξεκάθαρο ότι η εμπλοκή της Κίνας με τις Κλασικές Σπουδές δεν φαίνεται να αποτελεί μόνον μία ακαδημαϊκή επιδίωξη, αλλά μια πολιτιστική και στρατηγική προσπάθεια. Καθώς η Κίνα και η Ελλάδα συνεργάζονται για την ανάπτυξη ενός ακαδημαϊκού δικτύου στις κλασικές σπουδές, στέλνουν ένα μήνυμα στον κόσμο: η αρχαία σοφία δεν είναι ένα απολίθωμα του παρελθόντος, αλλά μια ανάγκη, μια πηγή σταθερότητας, σοφίας και ηθικής καθοδήγησης.
Πιστεύω ότι το επόμενο Παγκόσμιο Συνέδριο Κλασικών Σπουδών αξίζει να πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, στον τόπο όπου ετέθησαν τα θεμέλια της κλασικής σκέψης και που ενσαρκώνει την αρχή της γνώσης και της σοφίας που αναδείχθηκε σε αυτό το Συνέδριο. Η φιλοξενία του στην Ελλάδα θα τιμούσε τη γενέτειρα του Κλασικού κόσμου, ενώ θα μας υπενθύμιζε τη διαχρονική του αξία – κάτι που, ως κληρονόμοι ενός σπουδαίου πολιτισμού, συχνά τείνουμε να ξεχνάμε.
