Της Ευγενίας Μανωλίδου
Το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται κάθε χρόνο σε έναν συγγραφέα που έχει προσφέρει σημαντική συμβολή στη λογοτεχνία και περιλαμβάνει έργα που αγγίζουν βαθιά τον αναγνώστη και προσφέρουν νέες οπτικές στην ανθρώπινη εμπειρία. Πριν από λίγες ημέρες η Σουηδική Ακαδημία τίμησε τη Χαν Γκανγκ, συγγραφέα από τη Νότια Κορέα, για «την έντονη ποιητική πεζογραφία της που αντιμετωπίζει ιστορικά τραύματα και εκθέτει την ευθραυστότητα της ανθρώπινης ζωής». Η βράβευσή της επικεντρώνει την προσοχή στον πλούτο του έργου της, το οποίο συνδυάζει την ευαισθησία και τη δύναμη της αφήγησης, ενώ διερευνά τα βαθύτερα συναισθήματα και την ταυτότητα των ανθρώπων.
Ανάμεσα στα έργα της Χαν Γκανγκ ξεχωρίζει το βιβλίο «Μάθημα ελληνικών» (2011), το οποίο ήρθε στην επικαιρότητα ξανά με αφορμή τη βράβευσή της. Στη συλλογή αυτή, η πρωταγωνίστρια, μια γυναίκα που χάνει την ικανότητα να μιλά, καταφεύγει σε μαθήματα Αρχαίων Ελληνικών, ελπίζοντας να ανακτήσει τη φωνή της. Η επιλογή της Χαν να χρησιμοποιήσει τα Αρχαία Ελληνικά ως μέσο αποκατάστασης της επικοινωνίας της ηρωίδας είναι ιδιαιτέρως σημαντική, καθώς αναδεικνύει για άλλη μια φορά την παγκόσμια διάσταση της ελληνικής γλώσσας η οποία αποκτά νέο νόημα μέσα από αυτήν την ιστορία: μέσα από
τη σοφία και την πνευματικότητά τους, γίνονται ο δρόμος για την προσωπική αναγέννηση, μια πορεία που δεν αφορά μόνο την ηρωίδα, αλλά τον καθένα που επιδιώκει να βρει τη δική του φωνή μέσα σε έναν πολύπλοκο κόσμο.
Η σημασία που προσδίδει μια Κορεάτισσα συγγραφέας στην Αρχαία Ελληνική γλώσσα είναι αξιοσημείωτη και αποκαλύπτει για άλλη μια φορά, την παγκόσμια επίδραση της ελληνικής γλώσσας. Η επιλογή της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στο βιβλίο της «Μάθημα ελληνικών» αντανακλά αυτόν τον σεβασμό και τη βαθιά εκτίμηση που διατηρούν χώρες όπως η Κορέα, η Κίνα και η Ιαπωνία προς την ελληνική γλώσσα και πολιτισμό. Αν και γεωγραφικά απομακρυσμένες από την Ελλάδα, οι χώρες αυτές φιλοξενούν πλήθος ανθρώπων που μελετούν και θαυμάζουν την Αρχαία Ελληνική, ενώ οι αξίες της γλώσσας μας εξακολουθούν
να επηρεάζουν την πνευματική και πολιτισμική τους σκέψη.
Η ελληνική γλώσσα, φορέας αξιών, φορέας ενός ήθους που έχει διαμορφωθεί μέσα από χιλιάδες χρόνια ιστορίας, αποτελεί μέρος της παγκόσμιας κληρονομιάς, του «ἐς ἀεὶ κτήματος» της οποίας είμαστε ως Έλληνες, οι φυσικοί αποδέκτες. Όπως έγραψε ο Οδυσσέας Ελύτης, (Nobel Λογοτεχνίας 1979), «Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε… Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις». Αυτό το ήθος, είναι μια κληρονομιά που είτε την αποδεχόμαστε, είτε όχι, συνεχίζει να υπάρχει. Αναλαμβάνοντας αυτή την ευθύνη με σεβασμό και αγάπη, τιμούμε τη γλώσσα μας ως κινητήριο δύναμη πνεύματος, επιστήμης και πολιτισμού, που μας ενώνει με τις ρίζες μας και μας οδηγεί όλο και πιο μακριά, σε ένα απέραντο «μάθημα ελληνικών», όπου κάθε λέξη και κάθε έννοια αποτελεί κρίκο της αλυσίδας που μας ενώνει με έναν από τους σπουδαιότερους πολιτισμούς του κόσμου. Τον δικό μας.