το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Τα Νέα” στις 15/10/2024
Η ελληνική γλώσσα, με συνεχή παρουσία πάνω από 3.000 χρόνια, είναι το νήμα που υφαίνει την ιστορία μας, η σκυτάλη που αδιάκοπα παραδίδεται από γενιά σε γενιά, η φωνή που αντηχεί στους αιώνες. Από τα ομηρικά έπη μέχρι τη σύγχρονη λογοτεχνία, η ελληνική γλώσσα φέρει μέσα της τον πολιτισμό, τη φιλοσοφία και την πνευματική κληρονομιά που διαμόρφωσε τον δυτικό κόσμο και συνεχίζει να τον διαμορφώνει μέσω των εφευρέσεων και της τεχνολογίας.
«Εἰ οἱ θεοὶ διαλέγονται, τῇ τῶν Ἑλλήνων γλώττῃ χρῶνται», λέει ο Κικέρων, συνοψίζοντας με μια φράση τον ανυπέρβλητο θαυμασμό των Ρωμαίων για την ελληνική γλώσσα. Παρά την κατάκτηση της Ελλάδος, η λάμψη του ελληνικού πολιτισμού δεν σβήνει. Οι Ρωμαίοι προσλαμβάνουν Έλληνες δασκάλους για να μεταλαμπαδεύσουν στα παιδιά τους τη σοφία και την ομορφιά της γλώσσας μας. Οι κατακτημένοι Έλληνες γίνονται οι δάσκαλοι των κατακτητών, μεταμορφώνουν και εμπνέουν τις επόμενες γενιές.
«Χριστός, ὁ ἔχων τὸ χρίσμα, ὁ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ κεχρισμένος Σωτήρ». Οι πρώτοι Χριστιανοί δεν ήταν Έλληνες, όμως η Καινή Διαθήκη γράφεται στα Ελληνικά, την πιο διαδεδομένη γλώσσα της εποχής. Οι λέξεις που επιλέχθηκαν – Χριστός, Εκκλησία, Απόστολοι – κάνουν ακόμη πιο έντονο το αποτύπωμα της πνευματικής επιρροής της ελληνικής γλώσσας στον Χριστιανισμό. Για περισσότερα από χίλια χρόνια, τα Ελληνικά είναι η γλώσσα της γνώσης, της επιστήμης, του εμπορίου και του πολιτισμού στον Μεσογειακό κόσμο. Από τον Μέγα Αλέξανδρο έως τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, αποτελούν το μέσο επικοινωνίας για φιλοσόφους, γιατρούς, μαθηματικούς, καλλιτέχνες, αλλά και εμπόρους και ενώνουν λαούς με διαφορετικές κουλτούρες δημιουργώντας τα θεμέλια της παγκόσμιας σκέψης.
«Η Ελληνική Γλώσσα έχει ό,τι χρειάζεται για να θεωρηθεί η ωραιότερη γλώσσα της Ευρώπης» (Claude Fauriel). Η αναβίωση του ενδιαφέροντος για τη γλώσσα στην Αναγέννηση συμβάλλει καθοριστικά στη γέννηση του Φιλελληνισμού. Χάρη στη μελέτη αυτών των σπουδαίων κειμένων από το πρωτότυπο, οι μεγάλες μορφές της ευρωπαϊκής διανόησης εμπνέονται και αγαπούν τους Έλληνες, τους φυσικούς απογόνους των δημιουργών των έργων τα οποία λάτρεψαν και οδηγούν τη χώρα μας προς την ανεξαρτησία. Η ελληνική γλώσσα γίνεται έτσι η γέφυρα που συνδέει τον αρχαίο κόσμο με τον σύγχρονο και οδηγεί την Ελλάδα στην δική της Αναγέννηση.
Η εκμάθηση των Αρχαίων Ελληνικών είναι το αντίδωρο προς τους προγόνους μας, ο φόρος τιμής προς την ιστορία μας, η οφειλή μας στις ερχόμενες γενιές. Η ανανέωση της μεθοδολογίας στη διδασκαλία αποτελεί επιτακτική ανάγκη, ώστε να γίνει πιο βιωματική και ελκυστική και να συνδέσει τους μαθητές με τα αριστουργήματα της ελληνικής γραμματείας.
Ως φυσικοί ομιλητές της ελληνικής γλώσσας κατέχουμε το σπάνιο προνόμιο να μπορούμε να διαβάσουμε τα αριστουργήματα των αρχαίων φιλοσόφων, ποιητών και επιστημόνων στη γλώσσα που γράφτηκαν, με ελάχιστη προσπάθεια, κείμενα που υφαίνουν το νήμα της ιστορίας μας και των οποίων η ανάγνωση από το πρωτότυπο είναι πηγή πνευματικού πλούτου και ταυτότητας, υπενθυμίζοντάς μας ποιοι είμαστε και από πού ερχόμαστε, παραδίδοντας πια τη σκυτάλη σε εμάς, για να επιλέξουμε το πού θα πάμε.
Ευγενία Μανωλίδου
Μουσικός, Διευθύντρια της Σχολής Αρχαίων Ελληνικών «Ελληνική Αγωγή